Ornitologia - prowadzący Paweł Szymański i Tomasz Osiejuk
Ornitologiczna część zajęć terenowych przeprowadzonych w ramach Kursu Biologii Tropikalnej w Parku Narodowym Kibale w Ugandzie obejmowała trzy rodzaje aktywności studentów, które umożliwiały zapoznanie się z zagadnieniami związanymi z behawiorem, aktywnością wokalną i różnorodnością gatunków tropikalnych, szczególnie w kontekście odmiennych od gatunków strefy umiarkowanej strategii ewolucyjnych. W trakcie kursu, od godzin wczesnoporannych do południowych prowadzone były odłowy ptaków wróblowatych przy użyciu sieci ornitologicznych, podczas których studenci mieli okazję zapoznać się nie tylko z metodyką badań (wyjmowanie ptaków z sieci, wykonywanie pomiarów biometrycznych), ale także poznać olbrzymie zróżnicowanie typów ekologicznych oglądanych z bliska gatunków. W sumie, w trzech różnych miejscach, udało się schwytać 173 osobniki z 28 gatunków, z których najliczniejszym okazał się nektarnik oliwkowy Cyanomitra olivacea (niemal 50% wszystkich złapanych ptaków). Ciekawostką było schwytanie beczaka kusego Camaroptera chloronata noszącego już obrączkę stacji ornitologicznej w Nairobi (Kenia), która koordynuje obrączkowanie ptaków na terenie wschodniej Afryki. W chwili obecnej oczekujemy na informację o miejscu i dacie zaobrączkowania schwytanego osobnika.
Oprócz standardowych pomiarów długości skrzydła, ogona czy skoku, studenci wykonywali zestandaryzowane zdjęcia oczu ptaków na tle papieru milimetrowego, które umożliwią skorelowanie średnich dla poszczególnych gatunków wielkości oka z czasem, kiedy dane gatunki rozpoczynają aktywność wokalną podczas porannego chóru. Wyniki testu hipotezy mówiącej, że gatunki posiadające większe oczy zaczynają śpiewać wcześniej (ze względu na ilość docierającego światła) zostaną opublikowane przez studentów w postaci artykułu naukowego. Będzie to możliwe także dzięki zgromadzonemu w trakcie trwania kursu materiałowi akustycznemu, zarówno w formie nagrań z automatycznych urządzeń rejestrujących dźwięki otoczenia przez całą dobę, jak i aktywnych nagrań wykonanych przez studentów przy użyciu rejestratorów cyfrowych i mikrofonów kierunkowych.
Praktyczne zagadnienia bioakustyczne realizowane były głównie podczas popołudniowych szczytów aktywności wokalnej ptaków. Oprócz nagrywania śpiewu i głosów ptaków, przeprowadzane były symulowane (‘playback’) wtargnięcia w terytorium dzierzyka maskowego Laniarius luehderi, jednego z wielu tropikalnych gatunków duetujących, u których zarówno samce jak i samice aktywnie bronią własnego kawałka lasu oraz innych intensywnie odzywających się gatunków jak np. kukułki rdzwopierśnej Cuculus solitarius czy Afrotrogona zielonego Apaloderma narina. Podczas popołudniowych wyjść do pierwotnego lasu tropikalnego studenci identyfikowali napotykane gatunki ptaków oraz z pomocą lokalnego przewodnika uczyli się ich rozpoznawania po głosach i śpiewie.
Ornitologiczna część zajęć terenowych przeprowadzonych w ramach Kursu Biologii Tropikalnej w Parku Narodowym Kibale w Ugandzie obejmowała trzy rodzaje aktywności studentów, które umożliwiały zapoznanie się z zagadnieniami związanymi z behawiorem, aktywnością wokalną i różnorodnością gatunków tropikalnych, szczególnie w kontekście odmiennych od gatunków strefy umiarkowanej strategii ewolucyjnych. W trakcie kursu, od godzin wczesnoporannych do południowych prowadzone były odłowy ptaków wróblowatych przy użyciu sieci ornitologicznych, podczas których studenci mieli okazję zapoznać się nie tylko z metodyką badań (wyjmowanie ptaków z sieci, wykonywanie pomiarów biometrycznych), ale także poznać olbrzymie zróżnicowanie typów ekologicznych oglądanych z bliska gatunków. W sumie, w trzech różnych miejscach, udało się schwytać 173 osobniki z 28 gatunków, z których najliczniejszym okazał się nektarnik oliwkowy Cyanomitra olivacea (niemal 50% wszystkich złapanych ptaków). Ciekawostką było schwytanie beczaka kusego Camaroptera chloronata noszącego już obrączkę stacji ornitologicznej w Nairobi (Kenia), która koordynuje obrączkowanie ptaków na terenie wschodniej Afryki. W chwili obecnej oczekujemy na informację o miejscu i dacie zaobrączkowania schwytanego osobnika.
Oprócz standardowych pomiarów długości skrzydła, ogona czy skoku, studenci wykonywali zestandaryzowane zdjęcia oczu ptaków na tle papieru milimetrowego, które umożliwią skorelowanie średnich dla poszczególnych gatunków wielkości oka z czasem, kiedy dane gatunki rozpoczynają aktywność wokalną podczas porannego chóru. Wyniki testu hipotezy mówiącej, że gatunki posiadające większe oczy zaczynają śpiewać wcześniej (ze względu na ilość docierającego światła) zostaną opublikowane przez studentów w postaci artykułu naukowego. Będzie to możliwe także dzięki zgromadzonemu w trakcie trwania kursu materiałowi akustycznemu, zarówno w formie nagrań z automatycznych urządzeń rejestrujących dźwięki otoczenia przez całą dobę, jak i aktywnych nagrań wykonanych przez studentów przy użyciu rejestratorów cyfrowych i mikrofonów kierunkowych.
Praktyczne zagadnienia bioakustyczne realizowane były głównie podczas popołudniowych szczytów aktywności wokalnej ptaków. Oprócz nagrywania śpiewu i głosów ptaków, przeprowadzane były symulowane (‘playback’) wtargnięcia w terytorium dzierzyka maskowego Laniarius luehderi, jednego z wielu tropikalnych gatunków duetujących, u których zarówno samce jak i samice aktywnie bronią własnego kawałka lasu oraz innych intensywnie odzywających się gatunków jak np. kukułki rdzwopierśnej Cuculus solitarius czy Afrotrogona zielonego Apaloderma narina. Podczas popołudniowych wyjść do pierwotnego lasu tropikalnego studenci identyfikowali napotykane gatunki ptaków oraz z pomocą lokalnego przewodnika uczyli się ich rozpoznawania po głosach i śpiewie.
