I Kurs Biologii Tropikalnej

Dary lasu...

Drobne bezkręgowce glebowo-ściółkowe - prowadzący Łukasz Kaczmarek

Podczas zajęć zostało pobranych ponad 60 próbek (glebowo-ściółkowych, mszaków i porostów) w lesie naturalnym (primary forest), wtórnym (secondary forest) oraz na pobliskich terenach rolniczych. Dodatkowo, zainstalowano pułapki Barbera w lesie naturalnym, wtórnym, zdegradowanym oraz na trawniku w pobliżu laboratorium Stacji Badawczej Kibale. Zebrane próbki glebowo-ściółkowe były umieszczane na specjalnie skonstruowanych na miejscu aparatach Tullgrena w celu wypłoszenia bezkręgowców występujących w glebie i ściółce. Próbki mszaków i porostów były umieszczane w zlewkach z wodą w celu wypłoszenia niesporczaków, wrotków i nicieni. Natomiast pułapki Barbera były sprawdzane w cyklu codziennym, a zwierzęta były w nich odławiane przyżyciowo, oznaczane a następnie, w miarę możliwości, wypuszczane.

IMG_1024



Wszystkie pozyskane bezkręgowce oznaczane były przy użyciu mikroskopów stereoskopowych i mikroskopu świetlnego znajdujących się na wyposażeniu Stacji Badawczej Kibale. Z powodu bogactwa bezkręgowców, z próbek glebowo-ściółkowych pozyskiwano zwierzęta w odcinkach czasowych (20 min) i wszystkie je przyporządkowywano do poszczególnych grup taksonomicznych. Z próbek Barbera pozyskiwano, liczono i oznaczano wszystkie osobniki. Z próbek mszaków i porostów pozyskiwano i oznaczano tylko przykładowe osobniki do celów dokumentacji fotograficznej. Ponadto, duża część okazów była fotografowana i filmowana przy użyciu specjalnej nakładki do mikroskopu podłączonej do smartfona.
W trakcie zajęć studenci poznali metody stosowane w badaniach drobnych bezkręgowców glebowo-ściółkowych oraz zamieszkujących mszaki i porosty. Zostali też zapoznani z poprawną metodyką pobierania i opisywania próbek w różnych ekosystemach. Studenci poznali również problemy związane z prowadzeniem badań w obszarach tropikalnych, do których zaliczyć można warunki pogodowe czy braki sprzętowe.

IMG_1112IMG_1128


W sumie udało się zidentyfikować blisko 1200 osobników, które zaliczono do 43 dużych grup taksonomicznych. Do najliczniej reprezentowanych bezkręgowców należały Collembola, Hymenoptera, Staphylinidae, Acari (w tym Oribatidae, Uropodina czy Mesostigmata), Rotifera i Nematoda. Ponadto znaleziono także Pseudoscorpiones, Aranea (w tym Lycosidae, Salticidae i Thomisidae), Hemiptera, Chilopoda, Diplopoda, Aphaniptera, Tardigrada (w tym Eutardigrada i Heterotardigrada), Isopoda, Annelida, Diplura, Myrmeleontidae, Carabidae, Symphyla, Ptiliidae czy Gastropoda.
Największa liczebność oraz różnorodność bezkręgowców została stwierdzona w próbkach pobieranych w lesie naturalnym i wtórnym, a najmniejsza w lesie zdegradowanym. Na obszarach rolniczych pomimo, że liczebności bezkręgowców były wyższe niż w lesie zdegradowanym, to różnorodność była tam znacznie niższa.
Podsumowując, studenci poznali wiele grup bezkręgowców glebowych występujących w regionach tropikalnych, poznali ich wzorce rozmieszczenia oraz nauczyli się metod badawczych stosowanych w tego typu badaniach w rejonach tropikalnych.
RapidWeaver Icon

Made in RapidWeaver